Τα παιδιά με αναπτυξιακή γλωσσική διαταραχή δεν αποτελούν μία ομοιογενή ομάδα και παρουσιάζουν ποικιλία δυσκολιών. Δεν εμφανίζουν όλα τα παιδιά τις ίδιες δυσκολίες και στον ίδιο βαθμό. Μπορεί να εμφανίζουν δυσκολίες στην έκφραση ή και στην κατανόηση. Μπορεί να εμφανίζουν δυσκολίες στη φωνολογία, στη σημασιολογία, στη μορφολογία, στη σύνταξη ή/και στην πραγματολογία.
Όσον αφορά τη φωνολογία, ένα παιδί με αναπτυξιακή γλωσσική διαταραχή μπορεί να παρουσιάζει φωνολογική διαταραχή ή φωνολογική καθυστέρηση, δηλαδή να μην μιλάει καθαρά, και δυσκολίες στη φωνολογική επεξεργασία, οι οποίες οδηγούν σε δυσκολίες στην ανάγνωση και τη γραφή.
Σχετικά με τη σημασιολογία, ένα παιδί με αναπτυξιακή γλωσσική διαταραχή μπορεί να έχει φτωχό λεξιλόγιο, να δυσκολεύεται να βρει τη σωστή λέξη, να χρησιμοποιεί περιφράσεις, να δυσκολεύεται στην κατανόηση εννοιών και στην κατάκτηση νέων εννοιών.
Αναφορικά με τη μορφολογία και τη σύνταξη, ένα παιδί με αναπτυξιακή γλωσσική διαταραχή μπορεί να εμφανίζει φτωχή δομή προτάσεων, όπου απουσιάζουν τα άρθρα και οι αντωνυμίες, δυσκολία στη σωστή χρήση των χρόνων, δυσκολία στη συμφωνία προσώπου-ρήματος και δυσκολία στην κατανόηση της μέσης και της παθητικής φωνής.
Όσον αφορά το πραγματολογικό επίπεδο, ένα παιδί με αναπτυξιακή γλωσσική διαταραχή μπορεί να μη χρησιμοποιεί δομές ευγένειας και να μην κατανοεί τα έμμεσα/κρυφά νοήματα μίας πρότασης, μίας συζήτησης ή ενός κειμένου.
Όλες αυτές οι δυσκολίες επηρεάζουν την κατανόηση και την παραγωγή του προφορικού και του γραπτού λόγου και μειώνουν τη σχολική τους επίδοση. Συνήθως δυσκολεύονται να μάθουν να διαβάζουν και να γράφουν. Ακόμη κι όταν η ανάγνωση τους είναι καλή έχουν δυσκολία στην κατανόηση του κειμένου. Η αφήγηση τους είναι λιτή και το λεξιλόγιο τους περιορισμένο. Τα γραπτά τους κείμενα περιέχουν μικρές προτάσεις με πολύ απλή συντακτική δομή και συχνά συντακτικά και ορθογραφικά λάθη.
Σε κάποια παιδιά, η αναπτυξιακή γλωσσική διαταραχή μπορεί να συνυπάρχει με άλλες διαταραχές. Για παράδειγμα, ένα παιδί με αυτισμό μπορεί να έχει και αναπτυξιακή γλωσσική διαταραχή καθιστώντας μεγαλύτερες τις δυσκολίες του.
Αιμιλία Καββαδά
Λογοθεραπεύτρια
Μ.Εd. στην Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση